Çok özetle anlatmak gerekirse, Zentangle® soyut bir sanat tarzı. Belli bir şeyi temsil etmeyen, çizerken “Bitince nasıl olacak acaba” diye düşünmeden çizilen bir grup çizgi aslında.

Bu adı (ve yöntemi) bulanlar Maria Thomas ve Rick Roberts isimli iki Amerikalı. “Zen” ve “tangle” kelimelerinin birleşiminden oluşuyor. Ayrı ayrı anlamlarına baktığımızda, “zen” kelimesi düşünce, meditasyon, içselleştirme anlamlarına geliyor. “Tangle” ise karışıklık, yumak ve düğüm benzeri anlamları taşıyor. Yani Zentangle kelimesi için karışık görünümlü şekilleri yavaş yavaş çizerek yapılan bir çeşit meditasyon diyebiliriz.

Mandalanın aksine, Zentangle’ın kökeni daha yeni bir tarihe dayanıyor. Maria ve Rick bu adı ve yöntemi 2004 yılında bulmuşlar. Hâlâ aktif olarak atölyeler düzenliyorlar, dersler veriyorlar. Onların öğrencileri, öğrencilerinin öğrencileri derken tüm dünyaya yayılmış durumda. İnternette ve sosyal medyada dünyanın dört bir tarafında bulunan Zentangle eğitmenlerini, ya da sadece rahatlamak, kafasını boşaltmak için Zentangle desenlerini çizen kişileri bulmak mümkün.

Maria ve Rick sadece Zentangle adını ve desenlerini bulmakla kalmamış, bir de bunları öğretmek için bir yöntem geliştirmiş. 8 temel adımdan oluşan bu yöntem, aslında bildiğimiz ama çoğu zaman göz ardı ettiğimiz bazı şeylere değiniyor.

Zentangle yönteminin sloganı “Her adımda bir çizgiyle herşey mümkün”. Bu yüzden de Zentangle desenlerinin hepsinin adım adım çizimini bulmak mümkün (bunlara step-out deniyor). Yeni bir deseni tanıtırken de böyle yapıyorlar. Bittiği zaman karmakarışık (tangle) gözüken bir çizimi, bu yöntemle herkes çizebiliyor, ve çizerken de bir çeşit meditasyon haline geçiyor (zen).

 

İ C S O

 

Eğer bu harfleri yazabiliyorsanız, Zentangle çizebilirsiniz. Tıpkı mandala gibi, Zentangle da yetenek aramayan bir sanat. Belli bir şeyi temsil etmediği için, çizim bittikten sonra “Of yaa, hiç benzemedi” deme riskini ortadan kaldırıyor. Zentangle çizmek için gereken araçlar rahatlıkla günlük hayatta elimizin altında bulabileceğimiz şeyler: Kâğıt, kurşun kalem ve tükenmez kalem (keçeli kalem, marker, ve benzeri de olabilir).

O kâğıdı nasıl dolduracağınız tamamen size kalmış. Aynı şekilleri çizerek yüzlerce farklı varyasyon yaratabilirsiniz. Yeni desenler bulabilir, onları deneyebilirsiniz. Kendi desenlerinizi yaratabilirsiniz.

Çizim bittikten sonra ortaya çıkan esere baktığınızda, “Bunu ben mi yaptım?” diyeceksiniz. Ve fark edeceksiniz ki, zaman akıp gitmiş. Saatlerdir oturuyorsunuz, ve şu sırada ilk oturduğunuzdan daha dingin, daha huzurlusunuz. Üstelik hayatınızdaki tüm olumsuzluklara rağmen.

Bunu kim istemez ki?

 

Zentangle ile ilgili daha detaylı bilgi alabileceğiniz bir sürü sayfa var, başta kendi sayfaları olan Zentangle.com olmak üzere. Çoğu İngilizce olmakla beraber, başka dillerde bulabilecekleriniz de var. Ben araştırırken Türkçe bir sayfaya denk gelmedim. Eğer siz bulursanız, bana da söyleyin ki sayfamda onu da paylaşabileyim.